Digitale Dementie: is Spitzer een onheilsprofeet of klokkenluider?

'Use it or lose it' gaat het Engelse spreekwoord. En dat is ook de boodschap van professor dr. Manfred Spitzer. Hij schreef het boek Digitale Dementie, met de onheilspellende ondertitel 'Hoe wij ons verstand kapot maken'.

Digitale media maken je hersenen lui

Volgens Spitzer gebruiken we onze hersenen steeds minder omdat we computers gebruiken. We hoeven niet te onthouden wat de hoofdstad is van Turkije, want dat googelen we gewoon eventjes. Maar daardoor verzwakt ons brein. En dat leidt er toe dat het minder goed gaat werken. Het is net als met de spieren in je lichaam: als je ze niet gebruikt worden ze kleiner en slapper.

Voor kinderen is het nog erger...

Dat dit bij volwassenen gebeurt is al niet zo best, maar in het geval van kinderen zijn de gevolgen zorgwekkend en alarmerend. De hersenen van kinderen zijn namelijk nog in ontwikkeling. En volgens Manfred Spitzer saboteert het gebruik van digitale media door kinderen die hersenontwikkeling. Bij volwassenen zijn de hersenen tenminste ooit nog wel goed aangelegd, maar wat als het bij de aanleg al fout gaat?

Digiborden zijn Antileermachines!

Spitzer vindt dan ook dat alle beeldschermen onmiddellijk verbannen moeten worden uit scholen! En dat terwijl er juist steeds meer scholen zijn die pronken met digiborden en iPads.

Het belang van verwerkingsdiepte: waarom digitale media slecht zijn als leermiddel

Hoe meer en diepgaander je je ergens mee bezig houdt, hoe meer je leert en hoe beter het in je hoofd wordt opgeslagen. Volgens Spitzer zorgen digitale media er voor dat informatie en leerstof oppervlakkiger wordt opgenomen. De verwerkingsdiepte is minder, en dus wordt het minder goed opgeslagen en leer je minder.

Ervaar het belang van verwerkingsdiepte aan den lijve

Spitzer is zo vriendelijk de kritische lezer een experiment voor te schotelen, dat zijn argument over verwerkingsdiepte overtuigend bewijst!

  1. Lees onderstaande woorden en geef aan of het woord met kleine letters of met hoofdletters is geschreven: gooien-HAMER-oplichten-oog-DRUIPEN-hollen-BLOED-STEEN-denken-AUTO-teek-LIEFHEBBEN-wolk (Nauwelijks nadenken(
  2. Bekijk per woord of het een zelfstandig naamwoord is of een werkwoord. (Dieper nadenken)
  3. Verwijst het woord naar iets levends of niet-levends? (Diep nadenken)

Als je alleen hebt gekeken of het woord uit hoofdletters of kleine letters bestond, zul je je veel minder van de woorden herinneren dan wanneer je hebt nagedacht over de vraag waarnaar het woord verwijst.

Digitale media zorgen voor een ondiepere verwerking

Op een scherm worden teksten eerder gescand dan gelezen. Iets wat je typt zul je minder goed onthoudendan iets wat je opschrijft. Een woord van A naar B slepen op een aanraakscherm is ongeveer het oppervlakkigste wat je met een woord kunt doen. Nog oppervlakkiger is een tekst kopiëren en plakken. Overschrijven zou al weer beter zijn: dan moet je het woord namelijk inprenten en opnieuw creëren.

Deze informatie stelt het schrijven van strafregels in een heel nieuw licht! Door een vervelende leerling 100 keer te laten opschrijven: 'Ik mag geen Energy Drank drinken in de klas,' zal die regel veel beter beklijven!

Video over digitale dementie met Spitzer!

Heeft Spitzer gelijk?

Manfred Spitzer heeft geen prettig verhaal, maar hij vertelt het goed. De hamvraag is: heeft hij gelijk? Moeten we onze kinderen verre houden van digitale media om hun hersenfuncties te beschermen? Of is zijn verhaal vergelijkbaar met Plato's kritiek dat door dingen op te schrijven mensen dommer zouden worden? Dat is immers ook wel meegevallen.

Toch klinken Spitzers argumenten en de onderzoeken die hij aanhaalt heel zinnig. Zonder direct alle computers acuut uit huis en school te willen verwijderen, lijkt enige voorzichtigheid wel geboden.

Alles met mate. Ook digitale media.

Dat is ook Spitzers boodschap: 'De dosis maakt het vergif: minder is meer als het om digitale media gaat.'

Praktische informatie

Digitale Dementie is voor 19,95 te koop bij bol.com.

Wij vinden het een aanrader en een boek dat je als ouder echt gelezen moet hebben. Evenals The Social Dilemma!

N.B. Lees het boek liever niet voor het slapen gaan, want dan slaap je een stuk minder prettig...

Vergelijkbare berichten

2 reacties

  1. Deze meneer heeft zeker een goed punt. Onze hersenen "verarmen" een beetje denk ik. Zolang wij ons daar bewust van zijn en onze kinderen er op een goede manier mee om laten gaan denk ik dat het wel los zal lopen.

    Waar ik mij persoonlijk ook (meer) zorgen om maak is dat ik vaak peuters (of zelfs dreumesjes!) met een smartphone of tablet in de buggy zie zitten. Ze zijn al helemaal volleerd met dat swipende vingertje, ik vind dat echt een vreselijk gezicht. Of een baby'tje met een aaiphone in de knuistjes, brrrr. Alleen de straling van zo'n apparaat al...

    Of kleine kinderen die al uren zitten te gamen. Wat doet dat allemaal met de frontale hersenkwab?

    Ik ben echt geen heilige hoor, natuurlijk mag mijn zoon ook af en toe op de tablet een spelletje doen (die boze vogels, dammen en patience-en zijn z'n favoriet) maar wel met mate.

  2. Deze meneer heeft zeker een goed punt. Onze hersenen "verarmen" een beetje denk ik. Zolang wij ons daar bewust van zijn en onze kinderen er op een goede manier mee om laten gaan denk ik dat het wel los zal lopen.

    Waar ik mij persoonlijk ook (meer) zorgen om maak is dat ik vaak peuters (of zelfs dreumesjes!) met een smartphone of tablet in de buggy zie zitten. Ze zijn al helemaal volleerd met dat swipende vingertje, ik vind dat echt een vreselijk gezicht. Of een baby'tje met een aaiphone in de knuistjes, brrrr. Alleen de straling van zo'n apparaat al...

    Of kleine kinderen die al uren zitten te gamen. Wat doet dat allemaal met de frontale hersenkwab?

    Ik ben echt geen heilige hoor, natuurlijk mag mijn zoon ook af en toe op de tablet een spelletje doen (die boze vogels, dammen en patience-en zijn z'n favoriet) maar wel met mate.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *