Mijn verhaal: Rebecca
Rebecca (42) is moeder van vijf kinderen (19, 17, 14, 12 en 6) getrouwd, en heks.
Haar jeugd stond in het teken van de mormoonse kerk, een streng Christelijke geloofsovertuiging waarin meisjes worden opgevoed met als hoogste doel, een waardige man aan de haak slaan, en veel kinderen krijgen. Zo lang je je maar aan de regels houdt, en God waardig bent, gaat alles goed. Het groepsgevoel in de Mormoonse kerk is groot, evenals de sociale controle.
Maar hoewel Rebecca keurig volgens de regels leefde, trouwde en kinderen kreeg, voelde ze zich doodongelukkig. En toen haar man haar bedroog met een vriendin, liep hun huwelijk op de klippen. Rebecca keerde terug naar Nederland, met het gevoel dat haar leven leeg en donker was.
Maar deze donkere periode bleek de start van een nieuw begin: Rebecca hervond zichzelf met behulp van het paganisme, leerde vertrouwen op haar gevoel, en werd heks. Inmiddels is ze hertrouwd, Thuisblijfmoeder, gastouder en schrijfster.
Wij interviewden haar over haar leven als heks, en en moeder met een paganistische levensstijl!
Hoe kwam je met het paganisme in aanraking?
Ik had de kerk achter me gelaten, en er ging een nieuwe wereld voor me open. Een wereld van acceptatie. Alles leeft op zijn eigen manier, en dat is allemaal goed. Ik merkte dat ik de leegheid die ik voelde na het mislukken van mijn huwelijk, kon vullen door naar buiten te gaan: het bos in of het strand op. Ik begon de energie van alle levende dingen te voelen en te zien. Ik was achtentwintig jaar, en leerde eindelijk mezelf kennen.
Toen zei een vriendin tegen me: 'Joh, ga eens op internet zoeken op de term 'heks' Daar vond ik zó veel over wat ik voelde en dacht! Ik dacht dat ik gek was, maar er bleken veel meer mensen te zijn die op dezelfde manier naar het leven keken, en ze hadden er nog een naam voor ook! Dat was echt een openbaring voor mij.
Wat onderscheidt paganisme van bijvoorbeeld het Christendom?
Een heleboel! Paganisme gelooft niet in een God die zich bemoeit met de gang van zaken op aarde, een duivel of verlosser. Het paganisme is geen religie, maar een manier van leven, met als uitgangspunt levensenergie.
Alles in het universum heeft zijn eigen energie, en heeft elkaar nodig om in evenwicht te blijven. Als paganist houd ik me niet bezig met door een Godheid opgelegde regels, die ik moet volgen omdat ik anders straf krijg. Ik leef naar het hele praktische principe van oorzaak en gevolg. Dat is een hele gewone, maar zeer krachtige natuurwet. En of je er nu in gelooft of niet, er is geen ontkomen aan.
Wat sprak je aan in het paganisme?
Dat er niet geoordeeld wordt. Ik hoefde niet meer 'waardig' te zijn, maar mocht zijn wie ik was. Ik hoefde niet meer te voldoen aan eisen en verwachtingen van een ander. Dat was een enorme bevrijding.
Hoe word je een heks? Misschien een gekke vraag maar is er een opleiding voor? Kan iedereen zichzelf 'heks' noemen?
Tja de term 'heks' is nogal breed, en wordt te pas en te onpas gebruikt. Niet iedere paganist is heks, maar iedere heks is wel paganist.
Paganisme is de oude manier van leven. Hekserij voegt daar werken met kruiden, kaarsen, geuren, tarot, de maan en specifieke overtuigingen over hoe het universum werkt, aan toe. Lees ook Hoe tarot kaarten leggen.
Er zijn mensen die vinden dat je lid moet zijn van een coven (groep heksen) en ingewijd moet worden, anderen vinden weer dat het een kwestie van gevoel is. Het is een persoonlijke keuze. Feitelijk kun je jezelf heks noemen, als je voelt dat je dat bent.
Hoe reageerde de omgeving?
Mijn omgeving reageerde slecht. Mijn moeder dacht dat ik bezeten was door de duivel, en heeft veel voor mijn redding gebeden. Mijn kerkvrienden lieten me vallen. Zoals ik al zei, de mormoonse kerk heeft een hoog sociaal gehalte, maar daar bleef niets van over. Binnen een paar maanden keek niemand me meer aan. Gelukkig had ik wel steun van niet gelovige vrienden, en die juichten mijn reis naar mezelf alleen maar toe.
Mijn moeder is na verloop van tijd wel weer bijgetrokken gelukkig. Tegenwoordig zijn er genoeg mensen die mij behoorlijk vreemd en zelfs wel 'gek' vinden. Anderen accepteren mij gewoon zoals ik ben. Niet anders dan in het leven van ieder ander, normaal mens.
Werk je met Tarotkaarten?
Met tarotkaarten werk ik alleen voor mezelf. Ik ben er niet zo heel erg goed in. Ik wil graag nog eens een cursus volgen.
Als ik een probleem heb, kan ik dan hulp zoeken bij een heks?
Dat kan. Als je bijvoorbeeld een hardnekkige verkoudheid hebt, huiduitslag/jeuk, kriebelhoest of slecht slaapt, dan zal ik je graag helpen met een natuurlijk brouwseltje. Voor bijvoorbeeld een Tarotlezing zou ik je in contact brengen met iemand die dat heel goed kan. Ik ben zelf meer het praktische soort heks, maar er zijn ook heksen die beter zijn op het spirituele vlak.
Hoe ziet een gemiddelde dag er bij jou uit? Wat is kenmerkend aan je dag voor paganisme?
Eigenlijk ben ik heel normaal hoor. Ik ben me wel iets bewuster van het seizoen dan andere mensen denk ik. Ik mediteer regelmatig en houd de maanstand in de gaten.
Ik meet aan de maanstand bijvoorbeeld af wanneer ik menstrueer, en ik weet dat mensen tijdens volle maan wat meer op scherp staan, en kribbiger kunnen reageren.
Verder zal ik bij ziekte of lichamelijk ongemak altijd eerst zoeken naar een natuurlijke oplossing voordat ik naar chemische middelen grijp.
Bij volle maan brand ik een kaars, bij nieuwe maan ook. Gewoon voor mezelf, als een markering van het verstrijken van de tijd.
Wat betekent paganisme in de dagelijkse praktijk? Bijvoorbeeld m.b.t. eetgewoontes? Feesten?
Ik eet graag en goed. Zo min mogelijk conserveringsmiddelen, smaakstoffen en kleurstoffen. Ik verbouw zo veel mogelijk groenten in mijn eigen tuin. Helaas heb ik geen tijd voor een echte moes- of volkstuin maar ik hoop dat dat in de toekomst nog eens gaat lukken. Ik bak graag zelf brood, koekjes, taarten, cake en dergelijke. Als ik het zelf maak weet ik wat er in zit, en dat we verstoken blijven van allerlei chemische rommel. Ik maak ook jam en siropen etc.
Ik vier de paganistische jaarfeesten. Waarvan Halloween, Samhain, voor mij de grootste, en belangrijkste is. Dat is namelijk mijn Oud en Nieuw.
Je schrijft op je blog dat je dicht mogelijk bij de natuur leeft: hoe ziet dat er uit in de praktijk? Zou je je levensstijl als 'ecologisch verantwoord' willen omschrijven?
Ja dat denk ik wel. Ik leef milieubewust en doe zoveel mogelijk zelf om verpakking en vervoerskosten te besparen. En ik ga bewust en zuinig om met energie en spullen.
Draag je bepaalde kleding? Gothic kleding bijvoorbeeld?
Alleen met de jaarfeesten. Het is nou eenmaal niet praktisch om in zo'n gothic jurk luiers te verschonen, brood te bakken en de tuin om te spitten.
Ben je uiterlijk herkenbaar als heks?
Ik draag een pentagram hanger en een ring. Als je weet wat een pentagram is zul je mij herkennen als heks ja.
Wat vind je van de manier waarop heksen in sprookjes worden afgebeeld/weergegeven? Heeft dat te maken met bijv. de kerk die heksen probeerde zwart te maken?
Ja ik denk zeker dat de oorsprong daar ligt. In vroeger tijden was het de Katholieke kerk die de oude levenswijze probeerde te verbannen. Vervolgens kwamen de heksenjachten, en van daaruit ging het verder.
In sprookjes en verhaaltjes zie je heel vaak het goed versus kwaad principe. En dan is de heks natuurlijk het kwaad. Dat is een diep gewortelde overtuiging die zich onbewust verankerd heeft.
Ik heb er zelf geen problemen mee hoor. In deze tijd kunnen mensen en kinderen heel goed onderscheiden wat echt is en wat niet.
Ik steek er graag de draak mee. Door bijvoorbeeld schel en kakelend te lachen als iemand mij heks noemt. Of ik vertel dat een moderne heks niet meer op een bezem vliegt, per stofzuiger reist.
Kies je een bepaalde school? Bijvoorbeeld voorkeur voor vrije school?
De Vrije school is gebaseerd op de opvattingen van Rudolf Steiner. Die had héle andere opvattingen. Ik koos wel bewust voor een openbare school voor mijn kinderen: Ik vind dat een kind op school zit om schoolvakken te leren. Religie is persoonlijk en doe je thuis.
Mijn kinderen zitten op een Jena-plan school, maar dat is een keuze die los staat van mijn paganisme. Het is gewoon een leuke en goede school.
Heb je als heks een voorkeur voor een bepaald soort arts?
Nee, ik ga ervan uit dat een arts vakbekwaam is om te helpen mocht dat nodig zijn.
Hoe vertaalt paganisme zich in de opvoeding?
Ieder kind mag zijn wie hij/zij is. Ieder mens heeft zijn eigen pad te gaan. Ze hoeven niet te geloven wat ik geloof, ze mogen zelf kiezen. Als ze vragen hebben over religies geef ik zo open mogelijk antwoord.
Wel krijgen ze natuurlijk het nodige mee via het dagelijks leven. We praten over de tuin, het eten wat daar uit komt en hoe fijn dat is. Ze helpen mee met plukken en klaarmaken. Ze eten zelf gebakken brood en koekjes etc. Ik beperk de inname van kleurstoffen, geur en smaakstoffen behoorlijk, en dat vinden ze niet altijd leuk. Als er eentje hoest, vragen ze of ik een hoestdrankje wil maken, en zijn er muggebulten of schaafwondjes dan pakken ze de pot brandnetelzalf.
Verder zijn we veel buiten, en wandelen en fietsen graag. En in de winter maken we sleetochten met onze husky voor de slee. En natuurlijk is Halloween ieder jaar een feest van jewelste waarmee we ontzettend uitpakken.
Zijn er veel paganisten in Nederland?
Ik denk het wel. Maar zou je geen exacte cijfers kunnen geven.
Is er een oudervereniging voor paganisten?
Niet dat ik weet.
Heb je een netwerk van gelijkgestemden om je heen?
Niet een heel groot netwerk, maar er zijn wel gelijkgestemden ja. Ik vond ze via internet, en soms door toeval. Ik kreeg bijvoorbeeld contact met mijn achterbuurvrouw, en naarmate het contact groeide, en we elkaar steeds aardiger vonden, bleken we allebei heks te zijn. Inmiddels zijn we beste vriendinnen.
Daarnaast heb ik natuurlijk ook veel niet-paganistische vrienden en kennissen.
Vertel je andere mensen over je levensstijl? Waarom wel/waarom niet?
Ja hoor, als ze er naar vragen, maar ik heb geen 'bekeringsdrang'. Ik vind het absoluut niet nodig om een ander ongevraagd te vertellen van mijn manier van leven. Maar wanneer mensen interesse hebben en vragen stellen vertel ik graag wat ze weten willen. Het is geen geheim.
Ik ben redelijk open over wie ik ben, en wat ik doe, maar ervaring heeft mij wel geleerd dat het soms verstandiger is om niets te zeggen. Je wilt nou eenmaal niet altijd en overal een uitgebreide discussie. Bovendien stuit ik soms op onbegrip en vooroordelen. Als ik dat zie aankomen houd ik me gewoon stil.
Ben je lid van een zgn. 'coven'?
Nee. Na mijn ervaringen in de mormoonse kerk heb ik mijn buik meer dan vol van georganiseerde religie. Ik zou absoluut niet meer overweg kunnen met anderen die van mij verwachten dat ik dingen op een bepaalde manier doe. Voor sommige mensen is het heel fijn om dat te hebben, en dat is prima. Maar niet voor mij.
Wat vind je van iemand als Susan Smit?
Iedereen heeft zijn eigen pad te gaan. Het is fijn dat hekserij en paganisme door dit soort mensen positieve aandacht krijgt, en niet meer zo geheimzinnig is.
Maar haar manier is niet de mijne. Ik hou me niet zo bezig met al die details, en ben veel praktischer van aard. Ik zou bijna zeggen: 'niet zo zweverig"' maar dat klinkt zo onaardig.
Op je blog lees ik dat een paganistische levensstijl respect heeft voor alles wat leeft: wat vind je in dit verband van de opkomst van een politieke partij als de PVV?
Het wordt misschien saai maar: Iedereen heeft zijn eigen pad te gaan. De onvermijdelijke wet van oorzaak en gevolg draait alsmaar door. Een partij als de PVV is het gevolg van een bepaalde onvrede bij een grote groep mensen, en tegelijkertijd is zij ook de oorzaak van een heleboel onvrede bij andere groepen mensen. Er zal uiteindelijk een soort van balans moeten ontstaan, waarin beide 'kanten' minder scherp naar elkaar toe zullen zijn, terwijl ze toch hun eigen individualiteit behouden.
Wat vind je van series als Charmed over drie heksen? Herken je daar dingen in?
Een leuke serie, maar net zoals andere televisieseries en films, moet je het niet al te serieus nemen. Maar de schrijvers hebben het wel heel knap gedaan. Ze hebben zich echt gebaseerd op de fundamenten van hekserij. Maar wij hebben in het echte leven natuurlijk niet te maken met bovennatuurlijke krachten, demonen en dergelijke.
Dat is tegelijkertijd een nadeel. Er zijn genoeg mensen die min of meer van mij verwachten dat ik mensen kan bevriezen, vervloeken en het opneem tegen demonen uit de onderwereld.
Wat vind je van de hoos aan series over bovennatuurlijke/spirituele verschijnselen? Is het een teken van deze tijd?
Ja, ik denk wel dat het een teken van deze tijd is. De hekserij is uit de geheimzinnigheid getrokken, en er is een zoektocht naar spiritualiteit op gang gekomen. Programmamakers spelen daar gretig op in. Ik heb er geen problemen mee. Ik zou alleen adviseren: Neem het niet te serieus. Het zijn verhalen die verzonnen zijn door talentvolle schrijvers. Gebruik het als ontspanning en vermaak, maar geloof niet klakkeloos wat je op tv ziet.
Bovendien heeft iedere generatie dingen waar ouderen vraagtekens bij zetten. Toen mijn kinderen klein waren maakten we ons zorgen dat ze agressief werden van kijken naar de Power Rangers.
En Elvis Presley en de Beatles zouden de geest van jongeren verderven en verpesten.... maar volgens mij is het allemaal best wel goed gekomen met ons toch?
