De schaduw van de moederschapsideologie
Als er één zin is die de schaduwzijde van de zogenaamde moederschapsideologie weerspiegelt, dan is het wel Woody Allen's verzuchting: 'If it's not one thing, it's your mother'.
In de moederschapsideologie is de moeder de belangrijkste persoon in een kinderleven. Daar is niets mis mee, maar de schaduwkant is dat de moeder daarmee ook overal verantwoordelijk voor is. En dat kan een behoorlijke last zijn om mee te dragen als moeder.
Moederschapsideologie
Een belangrijke rol bij het ontstaan van de moederschapsideologie speelde John Bowlby's gehechtheidstheorie. Hierin beschreef hij dat een goede hechting essentieel is voor een goede ontwikkeling. Deze theorie leidde er toe dat er in de praktijk vooral werd gekeken naar de hechting tussen moeder en kind. In haar boek De afwezige vader bestaat niet, schrijft Irene Zwaan hierover het volgende: 'De hechtingstheorie draagt vanwege de focus op een-op-een relaties het risico in zich om andere hechtingsfiguren dan moeder, zoals vaders, te 'vergeten'.
Tel daarbij nog op dat in de afgelopen eeuw gezinnen steeds meer op zichzelf staande eilandjes werden, en de rol van familie steeds kleiner, en je hebt moeders die wel erg veel verantwoordelijkheden moeten mee torsen!
Twee familiemodellen: ik-gericht familiesysteem en wij-gericht familiesysteem
Irene Zwaan beschrijft twee familiemodellen: het Westerse familiemodel, namelijk het ik-gerichte familiesysteem, en het wij-gerichte systeem.
Ik-gericht familiestysteem
Bij het ik-gerichte familiesysteem gaat het om individuele onafhankelijkheid, autonomie, zelfbeschikkingsrecht, geluk en privacy. Het gezin staat in dienst van de optimale ontplooiing van het kind. Dit familiemodel overheerst in Nederland sinds de jaren zeventig.
Wij-gericht familiesysteem
Heel anders gaat het in wij-gerichte familiesystemen: daarin heersen er duidelijke regels, en is iedereen gericht op het voortbestaan van de familie. Het kind staat niet centraal, maar heeft zijn of haar eigen functie in de groep. Kinderen worden in zo'n familiesyteem, behalve door de ouders, ook door ooms, tantes, opa's en oma's opgevoed.
Deel de verantwoordelijkheid: dat is voor iedereen beter
Anno 2013 ligt de opvoedingslat heel hoog, terwijl de directe omgeving tegelijkertijd minder helpt bij de opvoeding. Volgens jeugdhulpverlener Kitlyn Tjin A Djie heeft de verantwoordelijkheid die wordt toegeschreven aan het moederschap onnatuurlijke proporties aangenomen. '
Vroeger was er een brede verdeling van zorg en opvoedtaken, niet alleen tussen ouders in het kerngezin, maar ook in de grootfamilie werden de kinderen opgevangen. Het is niet alleen uitermate zwaar voor de moeders, ook voor kinderen heeft het hebben van één enkele opvoeder beperkingen,' aldus Tjin A Djie.
Thuisblijfmoeders en Huismannen
Als Thuisblijfmoeder of Huisman, ben je weliswaar het meeste thuis, en in die zin de 'hoofdopvoeder' maar dat wil niet zeggen dat je de enige opvoeder hoeft te zijn. Maak gebruik van de bijdrage die je partner aan de opvoeding kan geven. Dat haalt niet alleen een veel te grote verantwoordelijkheid van je schouders, het leidt bovendien tot een rijkere opvoeding.
Waarom kunnen vaders en moeders in de opvoeding niet beiden afwisselen. Dus moeder werkt part-time en is voor de rest huisvrouw, en vader werkt part-time en is voor de rest thuisblijfvader.
De zorg zou dan voor ieder 3,5 dagen bevatten, dus 2,5 dagen in de week en 1 weekenddag. De overige 3,5 dagen kan er dus gewerkt worden. Ieder werkt dan dus 3,5 x 8 = 28 uur.
Het verschil tussen loon van een man en een vrouw zou hiermee komen te vervallen, ieder werkt immers part-time en de reden "maar de man kan full-time werken, dus krijgt een hogere functie" vervalt hiermee...
Ook na een scheiding zou dit systeem dus gewoon in het co-ouderschap doorgezet kunnen worden. Zo blijven de kinderen iig gevrijwaard van een hoop geruzie waarbij de niet-verzorgende ouder maar al te vaak het onderspit moet delven, wat kan resulteren in gebeurtenissen zoals in Schoonloo vandeweek.
Ik denk dat we het op zijn minst verplicht zijn te overdenken, als we van onze kinderen houden en ze niet tekort willen doen. Gelijke rechten, gelijke plichten, het doel waarvoor het fenimisme ooit eens stond.
Waarom kunnen vaders en moeders in de opvoeding niet beiden afwisselen. Dus moeder werkt part-time en is voor de rest huisvrouw, en vader werkt part-time en is voor de rest thuisblijfvader.
De zorg zou dan voor ieder 3,5 dagen bevatten, dus 2,5 dagen in de week en 1 weekenddag. De overige 3,5 dagen kan er dus gewerkt worden. Ieder werkt dan dus 3,5 x 8 = 28 uur.
Het verschil tussen loon van een man en een vrouw zou hiermee komen te vervallen, ieder werkt immers part-time en de reden "maar de man kan full-time werken, dus krijgt een hogere functie" vervalt hiermee...
Ook na een scheiding zou dit systeem dus gewoon in het co-ouderschap doorgezet kunnen worden. Zo blijven de kinderen iig gevrijwaard van een hoop geruzie waarbij de niet-verzorgende ouder maar al te vaak het onderspit moet delven, wat kan resulteren in gebeurtenissen zoals in Schoonloo vandeweek.
Ik denk dat we het op zijn minst verplicht zijn te overdenken, als we van onze kinderen houden en ze niet tekort willen doen. Gelijke rechten, gelijke plichten, het doel waarvoor het fenimisme ooit eens stond.
Ik neem hier de meeste verantwoordelijkheid in het huishouden op mij, maar mijn man helpt wel waar hij kan.
Balans is het woord denk ik!
Ik neem hier de meeste verantwoordelijkheid in het huishouden op mij, maar mijn man helpt wel waar hij kan.
Balans is het woord denk ik!
Bowlby is ook zo eenzijdig... geef mij maar Van Ijzendoorns visie als je dan toch de hechtingstheorie-kant op wil.
Elk gezin heeft een eigen dynamiek, en ik denk vooral dat de docus moet liggen op de sterktes van dat gezin om de zwaktes op te vangen. Denken in systemen biedt voor mij weinig ruimte en stelt vaak een norm die ervoor zorgt dat wanneer iets anders is dan zo’n systeem het als afwijkend wordt beschouwd. Nee. Voor mij : wat werkt binnen JOUW gezinsdynamiek zonder te veel theorethische poespas, wat maakt dát specifieke gezin gelukkig en iedereen trots in zijn eigen zijn en functie.
Wat leuk! Deze blog van jou kende ik nog helemaal niet! Heel interessant verhaal. Volgens mij is het altijd goed om een combinatie van van alles te doen...
Een combinatie van db=beiden is zoveel beter en leuker voor beiden lijkt me. het blijft een dilemma in heel veel gezinnen
Een combinatie van db=beiden is zoveel beter en leuker voor beiden lijkt me. het blijft een dilemma in heel veel gezinnen
Een combinatie van beiden is het meest ideaal, maar niet altijd haalbaar. Hier gaat het wel een beetje hand in hand; wie er de meeste puf heeft die dag, doet meer dan de ander. Ik denk niet dat er een perfecte verdeling is.
Een combinatie van beiden is het meest ideaal, maar niet altijd haalbaar. Hier gaat het wel een beetje hand in hand; wie er de meeste puf heeft die dag, doet meer dan de ander. Ik denk niet dat er een perfecte verdeling is.