ZZP-er en Homemaker
Petra (40) is moeder en zzp-er. (Zelfstandige Zonder Personeel)
Ze is getrouwd met Rob en samen hebben ze een vijftienjarige dochter en dertienjarige zoon. Na haar afstuderen in 1995 ging Petra meteen aan het werk in loondienst. Na de geboorte van hun oudste in 1998 gingen zij en Rob allebei 4 dagen per week werken. Zo werden de taken op het gebied van opvoeding en huishouden eerlijk verdeeld.
Kiezen voor Bewuste Eenvoud
In 2008/2009 besloten Petra en Rob dat ze hun leven radicaal anders wilden vormgeven. Minder gericht op de 'ratrace' en op consumeren. En meer op bewust leven en genieten. Dat betekende voor hen in eerste instantie: consuminderen. Zo konden ze geld over houden en minder gaan werken.
Een natuurlijke stap in dat proces was dat Petra, na 15 jaar minimaal 32 uur per week in loondienst werken, 3 jaar geleden begon als ZZP'er. Ze werkt als adviseur en projectmanager in ziekenhuizen. Sommige periodes is dat 16 uur per week, soms vrijwel fulltime.
Door die afwisseling heeft Petra ervaren hoe het is om een langere periode fulltime thuis te zijn. Wij vroegen haar naar haar ervaringen!
Je bent een tijd fulltime huis geweest: hoe lang was die periode?
Ik ben ruim twee maanden thuis. Sinds een week werk ik weer twee dagen buitenshuis voor een opdracht.
Hoe was de overgang van betaald werk naar een periode homemaking?
Homemaking is een breed begrip. Ik ben al sinds 2008 bezig met onafhankelijk worden van supermarkten en gemaksdiensten. Dat doe ik door groenten en kruiden te verbouwen, zelf dingen te maken, inmaak van groente en fruit, tweedehands te kopen, etc. Eigenlijk zijn dat ook al elementen van homemaking. Zie ook Weckpot tips.
Ik was vervreemd van mijn huis
Pas toen ik in juli helemaal thuis kwam te zitten merkte ik dat het huis in de periode dat ik veel werkte van mij vervreemd was. Ik gebruikte het als een soort station om te eten, te slapen en me voor te bereiden op de volgende werkdag. Het weekend was in de drukkere periodes vooral bestemd om even snel alles door te werken, wassen te draaien en de bevoorrading te regelen.
Toen ik deze zomer de eerste weken zonder betaalde klus zat (zoals ik dat noem) had ik aanvankelijk wat moeite om een paar versnellingen terug te schakelen. Ik had steeds een soort onbestemd opgejaagd gevoel dat ik iets buiten de deur moest doen. Pas toen ik weer wat rust vond merkte ik dat ik mijn huis weer met andere ogen kon bekijken. En dat ik het eigenlijk gevoelsmatig verwaarloosd had. Ik had het hoogst noodzakelijke gedaan om het schoon en opgeruimd te houden. Maar ik had er niet echt gewoond.
Waar liep je tegenaan? Wat vond je lastig?
Ik vond het in het begin vooral lastig om hele dagen alleen te zijn. Op het werk heb je aanspraak, krijg je feedback en ligt er een vast omlijnd aantal taken op je te wachten. Vrienden en buren werken allemaal, dus ik was van het ene op het andere moment op mezelf teruggeworpen. Thuis vond ik het moeilijk om een ritme te vinden in de huishoudelijke taken, en in de eerste weken ook om daar bevrediging in te vinden.
Wat vond je leuk?
De fysieke ruimte voor mezelf in de uren dat man en kinderen de deur uit waren. En de vrijheid om zomaar om 11 uur 's ochtends even een tijdschrift of mijn haakwerk te kunnen pakken vind ik geweldig. Dat is een luxe die ik als werkende moeder echt niet ken.
Hoe regelde je het financieel? Je was tijdelijk financieel afhankelijk: hoe ervaarde je dat?
We geven sowieso niet veel geld uit. Maar nu ik meer tijd heb kijk ik weer wat grondiger naar aanbiedingen. Ik ga vaker naar de markt, en pak de fiets zoveel mogelijk. Ik was altijd al een groot fan van rommelmarkten, dus ook dat is geen grote trendbreuk. Als ZZP'er ben je gewend om een buffertje aan te leggen voor financieel mindere tijden. Toch voelde het raar dat ik geen geld in het laatje bracht. Ik voelde me extra verantwoordelijk voor het gezinsbudget. Ik moest daar echt een balans in zoeken. In de eerste weken schoot ik er ook weleens in door. Dan gunde ik mezelf bijvoorbeeld geen luxe. Zoals een doosje verse frambozen op de markt, omdat dat niet strikt noodzakelijk was. Dat zat echt alleen maar in mijn hoofd, want mijn man is degene die me steeds op het hart drukt om te genieten van deze 'sabbatical'.
Zou je ooit overwegen fulltime thuis te blijven? Waarom wel of juist niet?
Ik zou best fulltime thuis willen zijn, mits ik een aantal uur per week vanuit huis kan werken. Ik merk dat ik de intellectuele uitdaging van werk nodig heb om plezier te hebben in mijn huishouden en het thuis zijn. Het één stimuleert het ander. Maar als ik met het een 4-urige werkweek af zou kunnen, zou ik daar zeker geen nee tegen zeggen. Helaas lenen mijn opdrachten zich daar niet voor.
Wat bracht deze periode van fulltime thuis zijn je? Heb je iets geleerd?
Wat ik geleerd heb was vooral dat huishouden en een thuis maken twee verschillende dingen zijn. In drukke periodes race ik door het huis met stofdoek, stofzuiger en dweil. Maar in deze periode zorg ik dat het huis netjes en gezellig is, er een lekkere maaltijd op tafel staat en dat de huishoudpot goed beheerd wordt. Dat is heel anders. Ik merk - als ik eerlijk ben - dat het vooral mijn kinderen erg goed doet dat ik thuis ben als zij uit school komen. Niet omdat ze per se van alles willen vertellen, maar dat ik er ben. Dat er een muziekje op staat en een grote pot thee, daar ontspannen ze zichtbaar van. Zelfs als ik zeur dat ze geen Comedy Central of Nickelodeon aan mogen zetten.
Hoe reageerde je omgeving?
Het grappige vond ik om te ervaren dat mensen vooral ongerust waren. Ik werd gezien als werkeloos, en ik hoorde regelmatig de vraag: 'Is het alweer gelukt was om werk te vinden?' Zeker uit de monden van degenen die, toen de kinderen geboren werden, vonden dat ik teveel werkte was dat weleens grappig om te horen. Kennelijk is het ingewikkeld als je niet in een hokje past. Ik werk als zich een leuke opdracht voordoet - en dan werk ik graag en hard - en ik werk niet als zich geen leuke kans voordoet. Ik besef dat dat luxe is en lastig te begrijpen voor buitenstaanders. Maar dat lukt alleen omdat we ongelofelijk sober leven, naar de maatstaven van onze omgeving.
Heeft deze periode je veranderd?
Ja, het heeft me veranderd. Ik leef in een lagere versnelling. Ik dacht dat ik al bewust leefde, maar het rommelen in huis, het zorgen voor gezond eten en af en toe de tijd nemen om eens na te denken doet me duidelijk goed. De maatschappij drukt erg zwaar op werkende ouders. Er wordt (te) veel van ze verwacht. En dat merk je pas als het lijntje breekt en het dus te laat is. Of als je, zoals ik, de onverwachte luxe van veel tijd hebt.
Zou je partner een periode fulltime thuis willen zijn net zoals jij?
Mijn partner is een stuk minder ambitieus dan ik, en kan zich uitstekend vermaken thuis. Hij zou best graag een periode fulltime thuis willen zijn. Hij bleef ook parttime werken in de periode dat ik thuis was, terwijl hij zo minimaal 40 uur per week vol zou kunnen maken qua hoeveelheid werk. Maar daar heeft hij geen behoefte aan. Het enige dat hem weerhoudt om een tijd volledig thuis te blijven, is de angst dat hij niet meer zal kunnen wennen aan werken. Dat is financieel (nog) niet realistisch in onze situatie.
Hoe is het om nu weer op te starten?
Het is, nu ik weer opstart, erg wennen om weer zo lang van huis te zijn. Mijn huis en ik, we hadden elkaar net weer terug gevonden. Ik merk dat ik op dagen dat ik werk moeite heb om de rust vast te houden die ik in de afgelopen periode had opgedaan. Gelukkig zijn het maar twee dagen, en kan ik in de overige tijd lekker mijn andere dingen blijven doen. Alhoewel dat ook weer niet helemaal op gaat. Als er dingen niet af zijn op het werk, dan neem je het stiekem toch mee naar huis. Niet in de vorm van vergaderstukken of een to do-lijst (alhoewel, dat soms ook), maar wel in je hoofd. In die zin bestaat parttime werken eigenlijk niet.
Hoe beïnvloedt dit het huishouden en dagelijks leven?
Het huis is weer beduidend rommeliger aan het worden dan toen ik helemaal thuis was. Als ik 's avonds uit mijn werk kom, dan ben ik te moe om, naast koken, al te veel te doen. Ik ben laat thuis, dus de avond staat in het teken van koken, eten en even bijpraten met Rob en de kinderen.
Keuzestress
Nu mijn vrije tijd weer schaarser is dan eerst, merk ik ook een soort keuzestress: op mijn vrije dagen wil ik tijd besteden aan het huishouden, ik wil sporten, ik wil eindelijk weer een keer naar de kapper, mijn vakliteratuur én leuke boeken bij lezen. Dat verlamt me soms een beetje: te weinig tijd om alles op te pakken wat ik wil doen en daarmee geniet ik eigenlijk gevoelsmatig te weinig van mijn niet-werk dagen.
Wat vonden de kinderen er van dat je fulltime thuis was? Hoe vond je partner het?
Mijn kinderen hebben het nooit expliciet gezegd, maar ik merkte dat ze het heerlijk vonden dat ik volledig op afroep beschikbaar was. Op deze leeftijd moet een ouder niet al te opdringerig aanwezig zijn, maar als er een verhaal uit moet dan moet dat wel aangehoord worden. Tegelijkertijd vinden ze het ook leuk als ik werk: in een ziekenhuis maak je veel mee en de verhalen die ik mee naar huis neem en de keren dat ze mee mogen om achter de schermen van een ziekenhuis te kijken vinden ze geweldig. Het spoort ze ook om zelf na te denken over hoe ze later voor zich zien.
Mijn man vond het prima dat ik fulltime thuis was. Als ik vandaag zou zeggen dat ik nooit meer wil werken dan zou hij dat meteen steunen als hij denkt dat ik daar gelukkiger van word. Maar daar ben ik nog niet helemaal aan toe. Ik heb een teen in het water gestoken en het bevalt op zich goed. Maar ik kan er nog niet helemaal in duiken zo lang ik werk nog zo leuk vind. Voor nu is het combineren van een beperkt aantal werkdagen per week en me richten op mijn kleine wereld je thuis perfect. Maar als ik in de afgelopen jaren iets geleerd heb dan is het wel dat dat elk moment weer anders kan voelen en dan neem ik wellicht een heel andere beslissing.
