In zijn boek De Prestatiegeneratie schrijft Jeroen van Baar (1990) over zijn generatie. Hij schetst een beeld van een generatie die van hun ouders leerde dat ze alles konden worden, en opgroeide met ongekende mogelijkheden.
De Prestatiegeneratie: de lat ligt (te) hoog
Je zou denken dat dit leidde tot gelukkige mensen. Maar in plaats daarvan kampt de Prestatiegeneratie met torenhoge verwachtingen over het leven. Daardoor zijn ze gedoemd teleurgesteld te worden. Want de Prestatiegeneratie wil het onderste uit de kan, en alleen de beste zijn is goed genoeg.
Addertje onder de vrije opvoeding: je moet wél scoren!
Want onder die vrije opvoeding school een addertje: als kind van De Prestatiegeneratie moest je namelijk wél presteren. Een schooladvies VMBO was de schrik van de ouders. En dat voelden hun kinderen. Ze slikten die boodschap in, samen met de pap.
Maximalisten en Satisficers
Van Baar onderscheidt twee types mensen:
- Maximalisten: willen altijd het onderste uit de kan halen
- Satisficers: nemen genoegen met wat ze hebben, en gaan voor 'goed genoeg'.
Het mag duidelijk zijn dat De Prestatiegeneratie in de eerste groep valt. En dat valt niet mee.
Van Baar:
'De ons gegeven vrijheid om te worden wat we willen is absoluut goed bedoeld, maar brengt onherroepelijk een enorme last met zich mee: de druk en de noodzaak omzelf de beslisingen te nemen die ons het allergelukkigst gaan maken. En aan deze druk valt tegenwoordig amper nog te ontkomen.'
Gevolgen van maximalisatie
De voortdurende druk om succesvol te zijn, en alles uit het leven te zuigen wat er in zit heeft geleid tot:
- Een onverzadigbaar verlangen naar meer succes
- Uitblinkerij
- Betere baan
- Betere relatie
- Onvermogen kwetsbaar te zijn
- Slechtere vrienden
- Veroordelen van mensen die niet net zo succesvol zijn
- Depressie
- Angststoornissen
- Paniekaanvallen
- Falen is een persoonlijke fout
- Onrealistische hang naar uniek zijn
- Alles moet nut hebben, anders wordt het niet gedaan
Pleidooi voor middelmatigheid
Van Baar pleit voor een herwaardering voor middelmatigheid. Niet iedereen hoeft de nieuwe Johan Cruijff te worden of de nieuwe Beyonce.
Ook moeders lijden onder de maximalisatiedrang
De zaken waarmee De Prestatiegeneratie kampt zijn niet uniek voor deze generatie. Ook vrouwen staan onder druk om maximaal te presteren, en het máximale uit het leven te halen. En dat betekent volgens de huidige norm carrière maken.
En in géén geval fulltime gaan zorgen voor je kind! Want dan sta je stil in je ontwikkeling en wordt het nooit meer wat met je.
![]() |
En nog knap ook. |
De Prestatiegeneratie biedt een interessante kijk op de huidige generatie twintigers, en waar ze mee te maken hebben. Het is een spiegel voor ouders, en voor jezelf. In hoeverre voel jij de druk en drang om het maximale uit je leven te halen? Om de top te bereiken?
Tegelijkertijd is het soms lastig om mee te voelen met de succesvolle Jeroen van Baar, die zijn hele leven wind mee had en zich toch nog weet te beklagen.
Praktische informatie over De Prestatiegeneratie
De Prestatiegeneratie is voor 15 euro te koop bij bol.com
Interessante links
- Als succesvolle twintiger heeft van Baar uiteraard zijn eigen website: De Prestatiegeneratie
- Documentaire: Alles wat we wilden was alles
- Documentaire De BV Ik
Blijf op de hoogte en neem een gratis emailabonnement!
En dan komen we weer op het onderwijs... want dat is me toch een broedmachine voor prestatiegerichte mensen. Nauwelijks aandacht voor de individuele leerling.
BeantwoordenVerwijderenMoet ik daaraan toevoegen dat het niet alleen ligt aan de leerkrachten, er zitten er tussen die zeer bevlogen zijn. Maar er moet zoveel... de inspectie, de regering met al haar plannen... Zo snel mogelijk al zoveel mogelijk verantwoordelijkheid... terwijl ons brein daar nog niet klaar voor is en het lichaam nog zo graag wil spelen...
Verwijderen